روش‌های موفق و امتحان پس داده‌ای برای تولید عطر دست ساز (خانگی) وجود دارند. آیا شما هم می‌خواهید طرز ساخت عطر در خانه را یاد بگیرید؟ احتمالاً فکر می‌کنید تولید عطر کار راحتی است، اما در عمل اینگونه نیست. نگران نباشید زیرا قرار است در این مقاله به ساده‌ترین شکل ممکن این هنر را یاد بگیرید.
در این مطلب راجع به چیزهای زیادی صحبت می‌کنیم. حیات پرفیوم به شما می گویید که عطر دقیقاً چیست، منشأ پیدایش آن کجاست و مواد بکار رفته برای تولید عطر کدامند؟ علاوه بر این، چند مورد از بهترین دستورالعمل‌های تولید عطر در خانه را در اختیارتان قرار می‌دهید.
صبور بودن، مهم‌ترین ویژگییست که برای ساخت عطر در خانه به آن نیاز دارید. خیلی از عطرها در نگاه اول چندان خوشبو به نظر نمی‌رسند.
علاوه بر این سعی کنید با ذهن باز به موضوع نگاه کنید. خیلی از افراد بوهای خاصی را دوست ندارند. بنابراین نباید انتظار داشته باشید که همه از عطر مورد علاقه‌ی شما خوششان بیاید.
آخرین توصیه ما به شما این است که به طور مداوم تمرین کنید. کسب سریع مهارت در هر کاری غیرممکن است. اگر به اندازه کافی وقت بگذارید، مهارتتان بیشتر می‌شود و با مواد تشکیل دهنده عطر بیشتر آشنا می‌شوید.
اکنون نوبت مطرح کردن بحث‌های جذاب‌تر است. ابتدا به این سؤال پاسخ می‌دهیم که اصولاً عطر چیست؟
عطر چیست؟
عطر یک محصول آرایشی بوده و این مهم‌ترین ویژگی عطر محسوب می‌شود. عطر عامل آراستگی و خوشبویی است. بنابراین در کنار سایر محصولات آرایشی همچون کرم‌ها، لوسیون ها، لوازم آرایشی و سایر دستورالعمل‌های آرایشی قرار می‌گیرد.
اما چیزی که فراموش می‌شود این است که عطرسازی یک هنر بوده و مسلط شدن بر آن دشوار است.
مراحل تولید عطر دشوار نیست، بلکه این طراحی و بهینه سازی فرمول عطر است که پیچیدگی‌های خاص خودش را دارد.
نگران نباشید. چون اگر برای یادگرفتن این هنر صبر و علاقه داشته باشید، در نهایت ارزشش را خواهد داشت!
تاریخچه عطرسازی
هنر عطرسازی از قدیم الایام رواج داشته است. مصریان باستان از صمغ‌ها، روغن‌های و ترکیبات معطر بخاطر رایحه‌ی دلنشین شان استفاده می‌کردند. البته چنین استفاده‌ای بیشتر به مراسم مذهبی و محیط داخل عبادتگاه‌ها محدود می‌شد.
در حقیقت عطرسازی در مصر باستان یک کار تخصصی بود و فقط اشراف و گروه‌های مذهبی فرصت یادگیری آن را داشتند.
هنگامی که مردم عادی در یونان و روم با عطرسازی آشنا شدند، زمینه برای رشد عطرسازی به عنوان یک حرفه‌ی مدرن فراهم شد.
به تدریج تسلط افراد مهم بر عطرها به پایان رسید و شهروندان عادی هم به آن‌ها دسترسی پیدا کردند. توسعه‌ی مسیرهای مبادلاتی و تعامل بیشتر با اقصی نقاط جهان علی الخصوص خاورمیانه، چین و هند باعث شد عطاران غربی با مواد معطر بیشتری آشنا شوند. بدین ترتیب شرایط خوبی برای آغاز یک صنعت جدید به وجود آمدند.
عطرسازی مدرن و عطرهایی که امروزه با آن‌ها روبرو هستیم از اواخر قرن هفدهم پدید آمدند. در آن زمان، هنر عصاره گیری از گل‌ها در فرانسه رواج پیدا کرده بود.
با گذشت زمان مهارت عطاران و کیفیت مواد اولیه‌شان افزایش یافتند. با آغاز انقلاب صنعتی، روش‌های عصاره گیری هم پیشرفت کردند. کیفیت و پخش بوی اسانس‌های معطر تولید شده، نسبت به گذشته بیشتر شدند.
جهانی شدن و تولید انبوه، قیمت اسانس‌های معطر به کار رفته در عطرها را کاهش دادند. همین باعث شد تولید عطر در اقصی نقاط جهان گسترش یابد. پیشرفت علم و فناوری ادامه یافت و این موضوع تحول عظیمی را در صنعت عطرسازی به وجود آورد.
شرایط صنعت عطرسازی پس از معرفی اسانس‌های مصنوعی (آزمایشگاهی) بهتر شد. حتی عطارانی که در زمینه تولید عطرهای گران قیمت فعالیت می‌کردند، ترجیح دادند از اسانس‌های مصنوعی ارزان‌تر و با کیفیت‌تر استفاده کنند.
عطرسازی تاریخچه‌ی بزرگ و باشکوهی دارد. اما هدف من این بود که خلاصه‌ای از مهم‌ترین تحولات این صنعت را برای شما بازگو کنم.
دستورالعمل تولید عطرهای الکلی
عطرهای تجاری مثل اکثر عطرهای دست سازی که معرفی کنیم از الکل ساخته می‌شوند. اما دلیلش را می دانید؟ الکل به چند دلیل یکی از بهترین مواد قابل استفاده برای تولید عطر است.
دلیل اول این است که الکل از رشد میکروب‌ها جلوگیری می‌کند و این ذرات ناخوشایند نمی‌توانند در الکل رشد کنند. از الکل خالص برای ضدعفونی کردن دست‌ها و زخم‌ها استفاده می‌شود و می‌تواند به خوبی از عفونی شدن زخم‌ها جلوگیری کند.
دلیل دوم این است که الکل سرعت تبخیر بالایی دارد. این نکته‌ی مهمی است زیرا مدت زمان تاثیرگذاری عطر را افزایش می‌دهد. با تبخیر الکل، بسیاری از مولکول‌های عطر هم در هوای اطراف منتشر می‌شوند.
این باعث می‌شود اطرافیان شما به خوبی رایحه‌ی عطرهای دست ساز را احساس کنند. شما پول زیادی را صرف تهیه مواد اولیه کردید. همچنین زمان زیادی را صرف یادگیری هنر عطرسازی کردید، بنابراین درست نیست که هیچ کسی رایحه‌ی عطرهای شما را تشخیص ندهد.
غلظت عطرها
به نظرم بهتر است قبل از ادامه‌ی بحث در مورد ساخت عطر در خانه، با دسته بندی عطرها آشنا شوید. فرانسوی‌ها در حین توسعه عطرسازی مدرن سیستمی را برای دسته بندی عطرها معرفی کردند. از این سیستم برای تعیین ماندگاری وپخش بوی عطرها (عملکرد) استفاده می‌شود. انواع غلظت عطرها عبارتند از:
- پارفوم (اسانس معطر 20 – 40 %): عملکرد این عطرها در بالاترین سطح قرار دارد. این عطرها از لحاظ ماندگاری و پخش بو واقعاً عالی هستند، اما در کنار این عملکرد عالی، به شدت گران هستند.
- ادو پارفوم (اسانس معطر 15- 20 %)
- ادو تویلت (اسانس معطر 5 – 15 %): اکثر عطرها از نوع ادوتویلت هستند. اگر یک عطر را به طور تصادفی از قفسه فروشگاه انتخاب کنید، به احتمال زیاد ادو تویلت خواهد بود. ادو تویلت بهترین تعادل بین عملکرد و قیمت را برقرار می‌کند.
- ادکلن (اسانس معطر 2- 5 %)
- او فرش (اسانس معطر 1- 2 %): غلظت اسانس معطر، کیفیت و قیمت عطرهای او فرش در پایین‌ترین حد قرار دارند.
توجه کنید که این دسته بندی فقط برای عطرهای الکلی معتبر است. علاوه بر این، الکل به کار رفته در عطرها یک الکل اختصاصی است و با سایر الکل‌ها تفاوت دارد.
رایحه‌های عطر، مقیاس پیس
در قرن نوزدهم، یک فرد فرانسوی به اسم پیس معتقد بود که صنعت عطرسازی به مقیاس خاصی برای ارزیابی رایحه‌ها نیاز دارد (شبیه نت‌های موسیقی). بحث در این زمینه پیچیده شد، اما دسته بندی امروزی به مراتب ساده‌تر است.
در حال حاضر فقط با سه نوع رایحه اولیه، میانی و نهایی روبرو هستیم. تمامی این رایحه‌ها باید در یک عطر خوب وجود داشته باشند.
رایحه‌های اولیه: ملایم و خنک هستند. این رایحه‌ها زودتر از سایر رایحه‌ها احساس می‌شوند، و سریع‌تر از سایر روایح ساختار بویایی عطر را ترک می‌کنند.
چند نمونه از رایحه‌های اولیه: ترنج، اکالیپتوس، گریپ فروت، لیمو، لیموترش، نعناع تند، نعناع فلفلی، پرتقال شیرین، پتی گرین (نارنج)
رایحه‌های میانی: ساختار اصلی عطر را تشکیل می‌دهند. ماندگاری خوبی دارند و بعد از پایان یافتن رایحه‌های اولیه احساس می‌شوند.
چند نمونه از رایحه‌های میانی: سنبل ختایی، برگ بو، فلفل سیاه، هل، بابونه، سرو، مریم گلی، شمعدانی، اسطوخودوس، بادرنجبویه، بهارنارنج، پالمارز، کاج، رز، رزماری
رایحه‌های نهایی: قوی‌تر و تاثیرگذارتر هستند و بعد از مدتی احساس می‌شوند. ماندگاری‌شان بیشتر است و نقش اصلی‌شان تثبیت رایحه‌های اولیه و میانی است.
چند مورد از رایحه‌های نهایی: بنزوئین، بذر هویج، سدر، بخور، یاس، صمغ مر، پاتچولی، چوب صندل، وانیل، بنفشه، یلانگ یلانگ
تولید عطرهای دست ساز
اکنون می‌خواهیم بهترین دستورالعمل‌های تولید و ساخت عطر در خانه را در اختیارتان قرار دهیم. دستورالعمل‌هایی که ارائه می‌شوند، امتحان خود را با موفقیت پس داده‌اند.
ادو پرفیوم و ادو تویلت
ابتدا نحوه‌ی ساخت ادو پرفیوم را توضیح می‌دهیم. ادو پرفیوم رایحه بسیار خوشبو و جذابی دارد. هیچ شخصی نیست که با اسپری کردن ادو پرفیوم خوشبو نشود.
عطر درست کردن لذت خاصی دارد و همه باید حداقل یک بار آن را امتحان کنند. ادو پرفیوم عملکرد فوق العاده ای دارد و اگر فرد حساسی هستید، بهتر است دفعات اسپری کردن را کاهش دهید، یا به فکر ساخت عطر دست ساز دیگری باشید.
درست کردن ادکلن
عطرها فقط برای بانوان ساخته نمی‌شوند. برای درست کردن ادکلن باید به چند نکته توجه کنیم. ترکیب کردن چند اسانس از گل‌های معطر و ادکلن نامیدن آن کار ساده ایست، اما چنین فرآورده‌ای یک ادکلن واقعی نیست.
تولید عطرهای مردانه واقعاً هنر است. عطری که تولید می‌کنید باید در عین سادگی، از رایحه‌ای جذاب، ادویه‌ای و کمی چوبی برخوردار باشد. البته این ویژگی‌ها نباید خلاقیتتان را سرکوب کنند.
دستورالعمل تولید عطرهای روغنی
روغن‌ها زودتر از الکل برای تولید عطرها بکار می‌رفتند. عطرهای روغنی، اولین عطرهایی بودند که در یونان و روم فروخته شدند.
امروزه نیز برخی‌ها عطرهای روغنی را بر عطرهای الکلی ترجیح می‌دهند، اما دلیلش چیست؟ دلایل زیادی وجود دارند و تاثیرات و رایحه‌ی آزاردهنده‌ی الکل دو نمونه از این دلایل هستند.
الکل قابلیت جذب رطوبت دارد و باعث خشکی پوست می‌شود. به همین دلیل الکل با برخی پوست‌های حساس سازگار نیست.
برخی افراد از ماندگاری بیشتر عطرهای روغنی خوششان می‌آید. روغن‌ها به سرعت الکل تبخیر نمی‌شوند، و رایحه عطرهای روغنی برای مدت طولانی‌تری روی پوست احساس می‌شود.
به همین دلیل، عطرهای روغنی پخش بوی کمتری دارند. برای احساس کردن این عطرها باید در مجاورت فردی که عطر زده قرار بگیرید. چنین لحظاتی بسیار صمیمانه هستند.
اسانس‌های طبیعی و مصنوعی
این بحث اخیراً داغ شده است. هر دو گروه طرفداران خاص خودشان را دارند، اجازه دهید برخی از دیدگاه‌های مربوطه را مرور کنیم.
طرفداران اسانس‌های طبیعی معتقدند رایحه‌ی آن‌ها طبیعی‌تر است. دلیلش این است که این اسانس‌ها از مواد طبیعی ساخته شده‌اند. من هم با این دیدگاه موافق هستم. اسانس‌های طبیعی با کیفیت‌تر هستند.
خاصیت درمانی اسانس‌های طبیعی هم بیشتر است. برای مثال اسانس طبیعی اسطوخودوس برای آرامش ذهنی خوب است. این در حالیست که اسانس‌های مصنوعی چنین تاثیری ندارند.
انتخاب با شماست. اگر در فکر استفاده از اسانس‌های مصنوعی هستید، دنبال اسانس‌های با کیفیت باشید. در صورت امکان رایحه‌های مصنوعی را تهیه کنید، زیرا آن‌ها صرفاً برای عطرسازی کاربرد دارند.
اسانس‌های مصنوعی با هدف کاهش هزینه‌های تولید عطر تهیه می‌شوند. شما هم می‌توانید از اسانس‌های مصنوعی استفاده کنید، اما با توجه به مصرف شخصی، این اسانس‌ها کارایی چندانی نخواهند داشت.
من همیشه به دیگران توصیه می‌کنم تولید عطرهای دست ساز به کمک اسانس‌های طبیعی را یاد بگیرند. اگر مشتریان عادی حاضر به خرید این عطرها باشند، آنگاه شرکت‌های بزرگ هم همین عطرها را تولید می‌کنند.
رایحه‌ی اسانس‌های طبیعی عالی است. آن‌ها بهترین مواد اولیه‌ای هستند که در اختیار دارید و به هیچ وجه گران نیستند. برای مثال اسانس خوشبوی اسطوخودوس، بسیار ارزان است. هیچ دلیل منطقی برای عدم استفاده از اسانس‌های طبیعی وجود ندارد.
عطرهای دست ساز رولی
شیشه‌های رولی بهترین روش استفاده از عطرهای روغنی هستند. وقتی به عطرهای روغنی فکر می‌کنید، یاد شیشه‌های قدیمی و سنگین می افتید. اما استفاده از عطرهای روغنی در شیشه‌های سنتی کار درستی نیست.
می‌توانید از شیشه رولی استفاده کنید و عطر را در کُل روز داخل کیفتان داشته باشید. شیشه‌های رولی کارایی بالایی دارند و در شرایط سخت خیلی کار راه انداز هستند. حمل شیشه‌های رولی با حجم کمتر از 100 میلی لیتر به شدت آسان است.
عطرهای دست ساز جامد
آیا می دانید اضافه کردن کمی موم به اسانس‌های معطر باعث تولید عطرهای جامد می‌شود؟
این ایده‌ی غیرعادی می‌تواند در خیلی جاها مفید باشد. من عاشق عطرهای مایع هستم، اما در بسیاری موارد برایم دردسرساز شده‌اند. اگر عطر داخل کیفتان بریزد، اوضاع خیلی خراب می‌شود.
اگر از چنین حوادثی می‌ترسید، بهتر است از عطرهای جامد استفاده کنید. عملکرد و ویژگی‌های آن‌ها شبیه عطرهای مایع است. حتی به نظرم عطرهای جامد ماندگاری بالاتری دارند.
نتیجه گیری
همیشه ساخت عطر یکی از جذاب‌ترین کارهایی بوده که هر انسانی دوست دارد یک بار آن را امتحان کند. در این مقاله حیات پرفیوم سعی داشته است تا شما عزیزان را به کمک راهکارهایی برای ساخت عطر شخصی خود در خانه راهنمایی کند تا بتوانید با این دستورالعمل‌های عالی عطر دستساز خوشبویی برای خود بسازید. امیدواریم از توضیحات ارائه شده راجع به عطرها و نحوه‌ی تولید آن‌ها لذت برده باشید.
