به دنیای مراقبت از پوست خوش آمدید، جایی که تلاش برای داشتن پوستی جوان و درخشان بی پایان است. یکی از محبوب‌ترین ترندهایی که در دنیای مراقبت از پوست پر سر و صدا بوده استفاده از ماسک‌های کلاژن ساز است که نوید درخشش پوست شما در جوانی را می‌دهند. بیایید به علم پشت پرده این ماده حیاتی و اهمیت کلاژن در پوستمان نگاه کنیم تا بتوانید بهترین تصمیم را برای پوست خود بگیرید.
کلاژن چه کاربردی دارد؟
این پروتئین فوق‌العاده یک ماده عالی است که در سراسر بدن ما از جمله پوست، ماهیچه‌ها، استخوان‌ها، تاندون‌ها، اندام‌ها، رگ‌های خونی و روده یافت می‌شود. کلاژن ماده‌ای است که ساختار، استحکام و خاصیت ارتجاعی پوست را ایجاد می‌کند. کلاژن از اسیدهای آمینه مانند پرولین، گلیسین و هیدروکسی پرولین تشکیل شده است که با هم ترکیب می‌شوند تا مولکول ساختاری کلاژن را تشکیل دهند. کلاژن نوع 1 که به وفور در بافت‌های همبند یافت می‌شود، برای سفت و انعطاف پذیر نگه داشتن پوست بسیار مهم است.
کلاژن چگونه در پوست تولید می‌شود؟
کلاژن توسط سلول‌هایی به نام فیبروبلاست تولید شده که در لایه درم پوست شما یافت می‌شود. این سلول‌ها مانند سرکارگرهای تیم ساخت و ساز هستند که فرآیند ساخت و ساز را هدایت می‌کنند و چارچوبی را ایجاد می‌کنند که به پوست شما ساختار می‌دهد.
همه چیز با مولکولی به نام پروکلاژن شروع می‌شود. پروکلاژن از زنجیره اسیدهای آمینه تشکیل شده است که مانند طناب‌های دراز و پیچ‌خورده هستند. فیبروبلاست‌ها از آنزیم‌هایی برای بریدن این طناب‌ها به طول‌های کوتاه‌تر و قابل کنترل‌تر استفاده می‌کنند و سپس آنها را با هم می‌بافند تا ساختار کلاژن مارپیچ سه‌گانه را ایجاد کنند.
هنگامی‌که کلاژن تشکیل می‌شود، به صورت الیافی با هم ترکیب می‌شود که ساختاری مشبک در پوست ایجاد می‌کند. این مش، داربستی را فراهم می‌کند که پوست شما را محکم و الاستیک نگه دارد و در عین حال به حفظ رطوبت و مواد مغذی در محل کمک کند.
چگونه تولید کلاژن با افزایش سن تغییر می‌کند؟
متأسفانه با افزایش سن، تولید کلاژن کند می‌شود. این به این دلیل است که فیبروبلاست‌ها کمتر فعال می‌شوند و پروکلاژن کمتری تولید می‌کنند. فیبرهای کلاژن نیز شروع به شکسته شدن و سازماندهی کمتری می‌کنند که منجر به از دست دادن خاصیت ارتجاعی و استحکام پوست می‌شود. این مانند یک نوار لاستیکی است که بارها کشیده شده است، توانایی خود را برای بازگرداندن شکل از دست می‌دهد. در نتیجه پوست نازک‌تر و شکننده‌تر می‌شود.
فواید کلاژن در پوست چیست؟
کلاژن خاصیت ارتجاعی پوست را بهبود می‌بخشد. هنگامی‌که فیبرهای کلاژن در پوست فراوان باشد، چارچوبی حمایتی ایجاد می‌کند که ساختار پوست را کنار هم نگه می‌دارد. در واقع کلاژن به عنوان یک چسب بین سلول‌های پوست عمل می‌کند و مانع از لغزش آنها به اطراف می‌شود. خاصیت ارتجاعی پوست تا حد زیادی به خواص مکانیکی فیبرهای کلاژن نسبت داده می‌شود. این الیاف قادر به کشش و بازگشت به شکل اولیه خود هستند و ساختار لازم برای مقاومت در برابر نیروهای خارجی مانند حرکات تکراری مرتبط با حالات صورت را برای پوست فراهم می‌کنند.
متأسفانه با افزایش سن، تولید کلاژن کاهش می‌یابد. این مسئله منجر به کم شدن تعداد الیاف و کیفیت آنها می‌شود و در نتیجه انعطاف‌پذیری پوست و خاصیت ارتجاعی آن کاهش می‌یابد. در نهایت، این موضوع می‌تواند به ایجاد چین و چروک و افتادگی پوست کمک کند.
کلاژن باعث افزایش رطوبت پوست می‌شود
کلاژن توانایی منحصر به فردی در جذب و حفظ مولکول‌های آب دارد. این بدان معنی است که وقتی کلاژن در پوست وجود دارد، به حفظ رطوبت کمک می‌کند و پوست شما را صاف و هیدراته نگه می‌دارد. بدون کلاژن کافی، توانایی پوست شما برای نگه داشتن آب کاهش می‌یابد و منجر به خشکی ظاهری پوست می‌شود. وقتی کلاژن در پوست وجود دارد، نه تنها مولکول‌های آب را جذب می‌کند، بلکه از هدررفت آب نیز جلوگیری می‌کند. کلاژن به عنوان یک مانع عمل می‌کند و مقدار آبی که از سطح پوست تبخیر می‌شود را کاهش می‌دهد. این بدان معنی است که حتی در محیط‌های خشک، پوست با سطح کلاژن کافی می‌تواند سطح هیدراتاسیون خود را حفظ کند.
به بیان ساده، کلاژن را به عنوان یک اسفنج در نظر بگیرید. درست مانند اسفنج که آب را جذب و حفظ می‌کند، کلاژن موجود در پوست نیز مولکول‌های آب را جذب و حفظ می‌کند. وقتی اسفنج پر از آب است، منبسط و چاق می‌شود، درست مانند پوست شما زمانی که به خوبی هیدراته می‌شود. وقتی اسفنج خشک می‌شود، شکننده می‌شود و شکل خود را از دست می‌دهد، درست مانند پوست خشک و کم آب.
کلاژن بافت پوست را بهبود می‌بخشد
کلاژن به عنوان بلوک ساختمانی ساختار پوست ما عمل می‌کند و به آن استحکام و انعطاف پذیری می‌بخشد. کلاژن مسئول ایجاد بافت و قابلیت ارتجاعی پوست ما و همچنین توانایی آن برای حفظ شکل آن است. هنگامی‌که تولید کلاژن بهینه باشد، به پوست کمک می‌کند تا انعطاف پذیر، نرم و جوان بماند. از سوی دیگر، زمانی که سطح کلاژن به دلیل سن، قرار گرفتن در معرض عوامل محیطی یا انتخاب نامناسب سبک زندگی کاهش می‌یابد، بافت پوست می‌تواند زبر، ناهموار و مستعد چین و چروک شود.
کلاژن به بهبود زخم‌ها کمک می‌کند
بدن به طور طبیعی با تجزیه پروتئین‌های غذایی به اسیدهای آمینه کلاژن تولید می‌کند که مانند چسب، بافت‌ها را در کنار هم نگه می‌دارد و باعث می‌شود از نظر ساختاری خاصیت ارتجاعی بافت حفظ شود تا امکان حرکت را فراهم کند.
در صورت وجود زخم، چه خارجی و چه داخلی، بدن به کلاژن اضافی و سایر پروتئین‌های ساختاری نیاز دارد تا شروع به ترمیم ناحیه زخمی کند. کلاژن برای ترمیم زخم ضروری است زیرا فیبروبلاست‌هایی که کلاژن و سایر الیاف تولید می‌کنند را جذب می‌کند. با افزایش سن، تولید کلاژن طبیعی کاهش می‌یابد، به این معنی که بهبودی بریدگی یا زخم در مقایسه با سال‌های نوجوانی ممکن است بیشتر طول بکشد.
آیا می‌توانید تولید کلاژن خود را به طور طبیعی افزایش دهید؟
حمایت طبیعی از تولید کلاژن و نگهداری پوست شما می‌تواند از طریق یک رژیم غذایی متعادل، مکمل‌ها و محصولات مراقبت از پوست که حاوی ترکیبات کلیدی مانند اسید هیالورونیک، پپتیدها و ویتامین C هستند به دست آید.
گنجاندن غذاهای غنی از کلاژن مانند تخم مرغ، گوشت، ماهی و اسپیرولینا در رژیم غذایی شما می‌تواند به تولید کلاژن از درون کمک کند. طبق یک مطالعه اخیر در سال 2022، مصرف کلاژن کافی از رژیم غذایی می‌تواند پیری پوست را به تاخیر بیندازد و سلامت مفاصل را ارتقا دهد.
علاوه بر این، یک بررسی اخیر منتشر شده در سال 2021 نشان داد که مصرف مکمل‌های کلاژن هیدرولیز شده برای یک دوره 90 روزه می‌تواند به طور موثر چین و چروک‌ها را کاهش دهد، خاصیت ارتجاعی پوست را بهبود بخشد و سطح هیدراتاسیون را افزایش دهد. بنابراین، گنجاندن این مراحل ساده در روتین خود می‌تواند به حمایت از تولید کلاژن پوست شما کمک کند و پوستی سالم و جوان را به شما ارائه دهد.
آیا کلاژن موضعی از پیری پوست جلوگیری می‌کند؟
از دیدگاه علمی، کلاژن یک مولکول بزرگ است که نمی‌تواند به لایه درم پوست نفوذ کند و فقط روی سطح پوست کار می‌کند. با این حال، مهم است به خاطر داشته باشید که اگرچه مولکول‌های کلاژن نمی‌توانند برای تحریک رشد یا سنتز کلاژن به پوست نفوذ کنند، اما محصولات مراقبت از پوست حاوی کلاژن می‌توانند آبرسانی موضعی را برای پوست فراهم کنند. برای تحریک تولید کلاژن عمیق تر، توصیه می‌شود از مواد فعال کمکی مانند اسیدهای هیالورونیک، پپتیدها و ویتامین C استفاده کنید.
استفاده از کلاژن در مراقبت از پوست چه عوارضی دارد؟
کلاژن به طور کلی، یک عنصر است که برای استفاده موضعی برای انواع پوست بدون هیچ گونه عوارض جانبی بالقوه ایمن در نظر گرفته می‌شود. اگرچه نادر و معمولاً خفیف است، اما افرادی که نسبت به این ماده حساسیت دارند ممکن است التهاب پوست همراه با جوش یا بثورات را تجربه کنند.
نتیجه گیری
کلاژن یک پروتئین فوق‌العاده و یک ماده عالی است که در سراسر بدن ما از جمله پوست موجود بوده و باعث ایجاد خاصیت ارتجاعی پوست می‌شود. در واقع کلاژن به عنوان یک چسب بین سلول‌های پوست عمل می‌کند و مانع از لغزش آنها به اطراف می‌شود. جالب است بدانید با بالا رفتن سن، تولید کلاژن کاهش می‌یابد و منجر به کم شدن انعطاف‌پذیری پوست و خاصیت ارتجاعی آن می‌شود. در نهایت، این موضوع می‌تواند به ایجاد چین و چروک و افتادگی پوست کمک کند.
